Przypominamy, że wypalanie łąk i traw to praktyka, która w Polsce jest zakazana.

Negatywne skutki wypalania traw:

  • Zagrożenie dla bioróżnorodności: Wypalanie łąk i traw prowadzi do zniszczenia siedlisk wielu gatunków roślin i zwierząt. W wyniku tego wiele rzadkich i chronionych gatunków może wyginąć lub zostać zmuszonych do migracji. Wypalanie wpływa również na zmniejszenie różnorodności biologicznej, co ma długofalowe konsekwencje dla ekosystemów.
  • Zanieczyszczenie powietrza: Proces wypalania generuje dużą ilość dymu i szkodliwych substancji chemicznych, które trafiają do atmosfery. Zanieczyszczenie powietrza może prowadzić do problemów zdrowotnych u ludzi, takich jak choroby układu oddechowego, a także zwiększa ryzyko wystąpienia alergii.
  • Zagrożenie pożarowe: Wypalanie traw stwarza duże ryzyko  pożarów, które mogą się rozprzestrzeniać na pobliskie lasy, pola uprawne oraz zabudowania. Pożary te mogą prowadzić do ogromnych strat materialnych, a także zagrażać życiu ludzi i zwierząt.
  • Degradacja gleby: Wypalanie może prowadzić do erozji gleby oraz utraty jej wartości odżywczych. Pożary niszczą warstwę humusową, co negatywnie wpływa na przyszłe plony i zdrowie ekosystemów.
  • Zmiany klimatyczne: Wypalanie łąk i traw przyczynia się do emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych, co potęguje efekt cieplarniany i zmiany klimatyczne. Ochrona terenów zielonych jest kluczowa w walce z globalnym ociepleniem.

 

Wprowadzenie zakazu wypalania traw

W odpowiedzi na powyższe problemy, w Polsce wprowadzono zakaz wypalania łąk i traw. Wprowadzone przepisy  mają  na celu ochronę środowiska, a także zapewnienie bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Zakaz ten jest poparty przez wiele organizacji ekologicznych oraz instytucji zajmujących się ochroną przyrody.

Warto zauważyć, że wprowadzenie zakazu to nie tylko kwestia prawna, ale także edukacyjna. Niezbędne jest przeprowadzanie kampanii informacyjnych, które wyjaśnią rolnikom i mieszkańcom obszarów wiejskich, jakie są negatywne skutki wypalania traw i jakie alternatywne metody można zastosować do zarządzania łąkami.

 

Alternatywy dla wypalania traw

Istnieje wiele alternatywnych metod, które mogą zastąpić wypalanie traw, a jednocześnie przynieść korzyści ekologiczne:

  • Koszenie: Regularne koszenie łąk pozwala na kontrolowanie wzrostu roślinności, a jednocześnie nie niszczy siedlisk zwierząt.
  • Pastwiska: Wprowadzenie zwierząt na łąki w celu ich wypasu to doskonały sposób na naturalne zarządzanie terenem, który jednocześnie sprzyja zachowaniu bioróżnorodności.
  • Uprawy agroekologiczne: Wprowadzenie praktyk agroekologicznych, które opierają się na harmonijnym współdziałaniu z naturą, może przyczynić się do poprawy jakości gleby i zwiększenia plonów.

 

Przepisy prawne

Poniżej przedstawiamy  niektóre  przepisy prawne o zakazie wypalania traw, lasów, łąk i pozostałości roślinnych i przewidywanych karach za nie przestrzeganie tych przepisów:

  • Zgodnie z art. 124 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, pasów kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.
  • Za nieprzestrzeganie zakazu wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów grozi zgodnie z art. 131 pkt 12 ww ustawy o ochronie przyrody kara aresztu albo grzywny (grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5 000 złotych – art. 24 § 1 Kodeksu wykroczeń)
  • W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100m od granicy lasu zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, w szczególności wypalanie wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych – art. 30 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach.
  • Wypalanie słomy i pozostałości roślinnych na polach jest zabronione – zakaz ten wynika z Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej, budynków innych obiektów budowlanych i terenów – Rozdział 10 § 43.
  • Kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania – podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany – art. 82 § 4 Kodeksu wykroczeń, grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000zł zgodnie z art. 24 § 1 Kodeksu wykroczeń.
  • Kto na nienależącym do niego gruncie leśnym lub rolnym niszczy zasiewy, sadzonki lub trawę podlega karze grzywny do 500zł albo karze nagany – art. 156 § 1Kodeksu wykroczeń.
  • Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru – podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 – art. 163 § 1 pkt1) Ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny.
  • W walkę ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw włączyła się także Unia Europejska, założenia polityki rolnej UE regulują m.in. zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich. Wypalanie ściernisk, słomy ora resztek pożniwnych grozi utratą unijnych dopłat dla rolników, gdyż działalność rolnicza winna być prowadzona zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej o której mowa w art. 14 ust. 2 rozporządzenia 1257/1999WE.

Podsumowanie

Zakaz wypalania łąk i traw to krok w stronę ochrony środowiska, zdrowia ludzi oraz zachowania bioróżnorodności. Wypalanie przynosi szereg negatywnych skutków, które mogą zagrażać przyszłym pokoleniom. Dlatego tak ważne jest, aby społeczeństwo zrozumiało konsekwencje tej praktyki i wspierało działania na rzecz ochrony naszych łąk i traw. Współpraca rolników, ekologów oraz lokalnych społeczności jest kluczowa dla stworzenia zrównoważonego modelu zarządzania terenami zielonymi, który będzie korzystny zarówno dla ludzi, jak i dla przyrody.